شاهین (نام مستعار)، یکی از تراجنسی‌ها می‌گوید: "خوی و خصلت نه و دخترانه دارم و کارهایی مثل آشپزی و آرایش را دوست دارم. در خانه می‌گویند صدایت را مثل مرد بکش ولی من نمی‌توانم."
می‌گوید خانواده‌اش اصرار دارد که او مرد است و باید هر چه زودتر ازدواج کند ولی او در واقع زنی است که در جسم یک مرد به دنیا آمده و از نظر ذهنی زن است. او نمی‌تواند به خانواده‌اش بگوید "به زن شوق و علاقه ندارم چون به مرد علاقه‌مند هستم".
چالش‌های آزاردهنده
تراجنسی‌ها در افغانستان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. شماری از آنها در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی گفتند که در خانه، جامعه و حتی در نهادهای آموزشی به انواع مشکلات دچار هستند.
شاهین حتی در کودکی به دلیل جنسیت متفاوتش نتوانست به آموزشش ادامه دهد: "مکتب (مدرسه) را تا صنف/کلاس شش خواندم. بچه‌ها (پسرها) مرا دخترک صدا می‌کردند. آزار و اذیت می‌شدم و حتی معلمان می‌گفتند چرا شبیه دخترها هستی. نتوانستم مکتب را ادامه بدهم و در مکتب دخترانه هم برایم اجازه آموزش ندادند."
او خاطرات تلخ زیادی دارد، قصه می‌کند که چطور در خیابان‌ها توهین شده و کتک خورده است "مرا لت کردند و هرکس تیر می‌شد (می‌گذشت)، می‌گفت ایزک است. مردم هنوز هم حرف خراب می‌زدند."
"ایزک" اصطلاح تمسخرآمیز و توهین‌آمیزی است که بسیاری در افغانستان آن را برای تراجنسی‌ها به‌کار می‌برند.
هنوز مشخص نیست اساس واژه "ایزک" چگونه وارد ترمینولژی اجتماعی افغانستان شده، ولی کاربرد آن بیشتر بار منفی دارد.
داور (اسم مستعار) اما موفق شده درسش را ادامه دهد و اکنون در دانشگاه کابل درس می‌خواند. او می‌گوید همه‌جا اذیتش می‌کنند اما نادیده می‌گیرد و ادامه می‌دهد: "نمی‌شود ما با مردم مقابله کنیم. گپ خود را می‌زنند و ما از پشت سرشان تیر می‌شویم."
می‌گویند برای برخی از آنها در جاهایی فرصت کار پیدا شده اما پس از این‌که به هویت‌شان پی برده‌اند، از کار اخراج‌شان کرده‌اند.
آنها شاکی‌اند که هیچ مرجعی هم برای رسیدگی به مشکلات‌شان ندارند.
شاهین می‌گوید: "مشکلم را نمی‌توانم به کسی بگویم. به خانواده و پدرم بگویم تهدید می‌شوم. به قانون نمی‌توانم بگویم، چون مشکل‌مان را نمی‌پذیرد."
نگاه تحقیرآمیزبه تراجنسی‌ها
بحث تراجنسی در افغانستان هنوز یک تابوی بزرگ و به شدت حساسیت‌برانگیز است. شماری از مردم به کسانی که ویژگی‌های دگرجنسی دارند، بینش مبتنی بر توهین و تحقیر دارند.
اما آن‌چه قابل توجه و درنگ است، این‌که حتی در نهادهای قانون‌گذاری نیز تراجنسی یا چیزی که در قانون به آن اشاره کوچکی زیر عنوان "جنس خنثی" شده، یک بحث نامأنوس و حساسیت‌برانگیز است.
وقتی با شماری از مسئولان وزارت عدلیه/دادگستری افغانستان حرف زدم، مسئولیت صحبت در این مورد را به افراد دوم و سوم واگذار کردند.
حتی خودم به عنوان خبرنگار، به خاطر دنبال کردن این موضوع، از سوی برخی مورد تمسخر قرار گرفتم. به سختی کسی حاضر شد در این مورد با من صحبت کند.
خواستم با ریاست کمیسیون حقوق بشر مجلس نمایندگان در این باره دیداری و گفت‌وگویی داشته باشم اما وقتی موضوع مورد بحث را فهمید، حاضر نشد حرف بزند.
هرچند بعدا یکی از اعضای این مجلس آماده شد با تراجنسی‌ها دیدار کند و به حرف‌های شان گوش دهد.
جایگاه تراجنسی‌ها در قانون افغانستان
در قانون مدنی افغانستان تراجنسی/جنسیتی‌ها جایگاه مشخصی ندارند. تنها در ماده ۲۰۵۷ مرتبط به میراث از "جنس خنثی" یاد شده است. در این ماده آمده است: "خنثائی که ذکوریت و انوثت او فهمیده شده نتواند، "اقل نصیبین"(کمترین سهم میراث در مقایسه با دختر و پسر) را مستحق گردیده و باقی‌مانده متروکه به ورثه دیگر داده میشود."
آنها به جز ارث، مشکلات زیاد دیگر حقوقی نیز دارند.
شاهین می‌خواهد راه حلی برای این مشکل قانونی‌شان پیدا شود: "حق و حقوق ما باید داده شود. ما آزاد گشت و گذار نمی‌توانیم، جایی رفتن نمی‌توانیم و جایی کار هم نمی‌توانیم بکنیم."
داور نیز می‌گوید شناسنامه گرفته اما چون نامش در شناسنامه مردانه است با آن راحت نیست و می‌خواهد با هویت اصلی‌اش زندگی کند.
او گفت: "باید کارت هویت و تذکره (شناسنامه) داشته باشیم، مثل دیگران دانشگاه برویم و با دوستان‌مان بنشینیم."
در بخشی از ماده ۲۴ قانون اساسی افغانستان آمده است: "آزادی و کرامت انسان از تعرض مصون است. دولت به احترام و حمایت از آزادی و کرامت انسان مکلف میباشد."
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گوید باید برای حمایت از این قشر یک قانون جداگانه تصویب شود تا بتوانند به حقوق و امتیازات قانونی‌شان دست یابند.
بلال صدیقی، سخنگوی این کمیسیون، گفت که هنجارها و رسوم اجازه نمی‌دهند این قشر در جامعه با جرات حضور یابد و باید نهادهای مرتبط و شهروندان در قبال دادخواهی و دسترسی به حقوق آنها همکاری کنند.
جایگاه تراجنسی‌ها تقریبا در تمام قوانین افغانستان غایب و فراموش‌شده است.
اشرف خان عظیمی، معاون انستیتوی تقنین وزارت عدلیه/دادگستری به بی‌بی‌سی گفت که غیر از یک ماده در قانون مدنی، در دیگر قوانین افغانستان از "جنس سوم" نام برده نشده و جای مشخصی در قانون ندارند.
آقای عظیمی گفت از جنسیت تراجنسی‌ها در مدرک تابعیت‌شان با توجه به شباهت و گونه لباسی که می‌پوشند، نام برده میشود. هرچند او گفت که وزارت عدلیه روی طرحی مرتبط به مبارزه با تبعیض کار می‌کند اما افزود که دولت برای تراجنسی‌ها برنامه مشخصی ندارد.
معاون انستیتوی تقنین وزارت عدلیه اضافه کرد که در قسمت تدوین قانون برای تراجنسی‌ها ممانعتی وجود ندارد، اما نهادهایی مثل وزارت‌های امور ن، کار و امور اجتماعی، معارف، کمیسیون حقوق بشر و دیگر نهادهای دخیل باید طرح ابتدایی قانون را به وزارت عدلیه/دادگستری بسپارند تا کار تدقیق، تصویب و آماده ساختن آن را برای ارایه طی مراحل انجام دهد.
پارلمان، آخرین ایستگاه امیدواری
بعد از تلاش‌های زیادی که برای گفت‌وگو با چند نفر از اعضای مجلس انجام دادند، داور و فریاد (نام‌های مستعار) به من خبر دادند که سرانجام خانم مسعوده کروخی، عضو کمیسیون حقوق بشر مجلس نمایندگان پذیرفته با آنها دیدار کند.
از من نیز خواستند که شاهد دیدارشان با خانم کروخی باشم.
پس از شنیدن مشکلات داور و فریاد، خانم کروخی گفت از این‌که تاکنون هیچ تلاشی برای دست‌یابی این اقلیت جنسیتی به حقوق‌شان نشده، عذاب وجدان دارد.
خانم کروخی تعهد کرد که برای دفاع از حقوق تراجنسی‌ها تلاش خواهد کرد و صدای این اقلیت را در نشست کمیسیون حقوق بشر مجلس نمایندگان و نشست‌های عمومی مجلس بلند خواهد کرد.
این نماینده پارلمان گفت که برای مشخص‌کردن آمار دقیق جمعیت تراجنسی‌ها در افغانستان نیز کوشش خواهد کرد تا در آینده کودکانی که از مادر با چنین جنسیتی تولد می‌شوند، تحت حمایت مستقیم دولت قرار گیرند.
خانم کروخی به یکی از وعده‌‌هایش عمل کرد و برای اولین بار موضوع تراجنسی‌ها و مشکلات‌شان را روز ۱۹ جدی/دی ۱۳۹۷ در نشست عمومی پارلمان مطرح کرد تا اولین گام‌ها در زمینه دفاع از حقوق آنها در افغانستان برداشته شود.
فریاد (نام مستعار) می‌گوید، بزرگترین آرزویش این است که روزی یک نماینده از این اقلیت در پارلمان راه یابد، تا صدایشان شود و از حقوق‌شان دفاع کند.
اولین زن همجنسگرا شهردار پایتخت کلمبیا شد
Pope Francis tells gay man: 'God made you like this and loves you like this'
افغانستان ,تراجنسی‌ها ,حقوق ,یک ,کار ,کند ,وزارت عدلیه ,در افغانستان ,حقوق بشر ,در این ,کمیسیون حقوق ,وزارت عدلیه دادگستری ,تقنین وزارت عدلیه ,معاون انستیتوی تقنین ,انستیتوی تقنین وزارت
درباره این سایت